Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobie przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uprawnionej do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna w okresie ostatnich 2 miesięcy:
-
do ukończenia przez nią 18 roku życia albo
-
w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo
-
w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.
Egzekucja jest bezskuteczna, jeżeli w okresie dwóch miesięcy przed złożeniem wniosku o świadczenie z FA komornik nie wyegzekwował pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Bezskuteczność egzekucji potwierdza komornik sądowy odpowiednim zaświadczeniem. W przypadku, gdy egzekucja alimentów nie jest prowadzona w Polsce, gdyż dłużnik mieszka za granicą, w celu potwierdzenia bezskuteczności egzekucji, do wniosku o przyznanie świadczenia z FA wnioskodawca musi dołączyć odpowiednie zaświadczenie z sądu okręgowego (lub innego właściwego sądu) lub zagranicznej instytucji egzekucyjnej, potwierdzające bezskuteczność egzekucji zasądzonych alimentów lub niemożność prowadzenia egzekucji.
Aby nabyć prawo do świadczenia z FA dziecko, które ma zasądzone alimenty nie musi być wychowywane przez rodzica samotnie. Prawo do świadczenia z FA przysługuje też na dzieci wychowywane przez rodzica, który zawarł kolejny związek małżeński, żyje w nieformalnym związku lub mąż/żona nie płaci zasądzonych alimentów. W takich przypadkach rodzic zobowiązany do alimentacji nie jest wliczany do składu rodziny, więc jego dochód nie jest brany pod uwagę przy ustalaniu czy rodzina ma prawo do świadczenia z FA.
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona:
-
została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej
-
zawarła związek małżeński.
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje, jeżeli dochód rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900,00 zł miesięcznie.
Dochód ustala się na podstawie dochodu z roku poprzedzającego okres świadczeniowy, tzw. bazowego, uwzględniając jednocześnie aktualną sytuację rodziny tzn. utratę dochodu lub jego uzyskanie po roku bazowym. Dochód z roku bazowego dzieli się przez liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany.
System "złotówka za złotówkę"
Przy ustalaniu prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego wprowadzono tzw. mechanizm „złotówkę za złotówkę” który zakłada, że przekroczenie progu dochodowego uprawniającego do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, tj. kwoty 900 zł. miesięcznie na osobę w rodzinie np. o 300 zł, nie będzie skutkować automatycznie utratą prawa do tych świadczeń. Świadczenie będzie wówczas przysługiwać w wysokości pomniejszonej o kwotę przekroczenia kryterium.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł miesięcznie. Minimalna kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego przysługująca z zastosowaniem mechanizmu „złotówka za złotówkę” wynosić będzie 100 zł.
Wysokość wypłacanego świadczenia
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednak nie wyższej niż 500 zł.
Do wniosku o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego należy dołączyć w szczególności:
-
zaświadczenie komornika sądowego o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych za ostatnie dwa miesiące i wysokości wyegzekwowanych świadczeń alimentacyjnych za ostatnie dwa miesiące
-
kopię dowodu osobistego osoby ubiegającej się
-
kopię skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy potwierdzający wiek dziecka
-
w przypadku wychowywania w rodzinie dziecka niepełnosprawnego kopię orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności
-
w przypadku ukończenia przez dziecko 18 lat zaświadczenie ze szkoły lub szkoły wyższej
-
zaświadczenia lub oświadczenia o wysokości dochody w tym odpowiednio:
-
w przypadku osób rozliczających się na zasadach ogólnych – zaświadczenie o dochodach netto uzyskanych w roku, poprzedzającym okres zasiłkowy
-
w przypadku osób rozliczających się w formie ryczałtu ewidencjonowanego lub kart podatkowej oświadczenie o wysokości dochodu osiągniętego w roku poprzedzającym okres zasiłkowy, dochód pomniejsza się o składki na ubezpieczenie zdrowotne, społeczne i należny zryczałtowany podatek.
-
oświadczenie członków rodziny o dochodzie niepodlegającym opodatkowaniu (ustawa o świadczeniach rodzinnych)
-
kopię nakazu płatniczego lub zaświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażone w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy
-
umowę dzierżawy, w przypadku oddania części lub całości posiadanego gospodarstwa w dzierżawę
-
w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez spółdzielnię rolniczą – umowę zawartą w formie aktu notarialnego
-
jeżeli członek rodziny jest zobowiązany wyrokiem lub ugodą sądową do płacenia alimentów na rzecz osoby spoza rodziny – przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów
-
kopię protokołu posiedzenia zawierającą treść ugody sądowej, odpis posiedzenia zatwierdzonego przez sąd, a zawartego przed mediatorem lub kopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie
-
w przypadku otrzymywania alimentów niższych niż zasądzone – przekazy lub przelewy dokumentujące faktyczną wysokość otrzymywanych alimentów oraz zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów
-
w przypadku uzyskania alimentów wyższych – oświadczenia o wysokości otrzymanych alimentów oraz zaświadczenie komornika o wysokości wyegzekwowanych alimentów
-
w przypadku przebywania osoby w domu pomocy społecznej, placówce opiekuńczo – wychowawczej, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, zakładzie opiekuńczo leczniczym, zakładzie pilęgnacyjno – opiekuńczym, szkole wojskowej lub innej szkole zapewniającej całodobowe utrzymanie – zaświadczenie o wysokości ponoszonej opłaty
-
dokument określający datę utraty dochodu i jego wysokości
-
dokument lub oświadczenia określający wysokość uzyskanego dochodu z pierwszego pełnego miesiąca uzyskany przez członka rodziny
-