Standardy Ochrony Małoletnich w Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Proszowicach
Standardy Ochrony Małoletnich w Miejsko-Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Proszowicach.
Niniejsza procedura określa najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będących podopiecznymi Miejsko -Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Proszowicach, określanego dalej jako MGOPS, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich, na rzecz których realizowane są usługi świadczone przez pracowników MGOPS. Pracownicy realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji.
I. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikami MGOPS, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich
1. Pracownicy/zleceniobiorcy MGOPS mający bezpośredni kontakt z małoletnimi powinni wykonywać swoje zadania w sposób zapewniający poszanowanie praw osób trzecich, w szczególności praw dzieci, z szacunkiem oraz w sposób uprzejmy i kulturalny, a także dostosowany do wieku dziecka.
2. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletnich jakichkolwiek form przemocy.
3. Pracownicy/zleceniobiorcy MGOPS, mają obowiązek powstrzymać się od jakichkolwiek zachowań, które mogłyby naruszać przestrzeń osobistą małoletniego, powodować u niego poczucie zagrożenia, dyskomfortu lub strachu. Dopuszcza się możliwość rozmowy z małoletnim pracownika socjalnego w obecności drugiego pracownika socjalnego lub asystenta rodziny pod nieobecność rodziców lub opiekunów prawnych.
4. Pracownicy/zleceniobiorcy MGOPS, powinni zwracać uwagę na niepokojące zachowania małoletnich, które mogą świadczyć o ich krzywdzeniu i powinni podjąć próbę kontaktu z małoletnim w przypadku powzięcia podejrzenia takiego krzywdzenia. Jeżeli małoletni próbuje nawiązać kontakt z pracownikiem, powinien on go wysłuchać i, w miarę możliwości, uzyskać możliwie najpełniejszą informację o sytuacji małoletniego.
5. Pracownicy/zleceniobiorcy udzielają odpowiedzi adekwatnych do wieku małoletniego idanej sytuacji. Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie jest dopuszczalne podnoszenie głosu na małoletniego w sytuacji innej niż wynikająca z zagrożenia bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.
6. Nie jest dopuszczalne ujawnianie danych wrażliwych dotyczących małoletniego, wyszczególnionych w art. 9 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U. UE.L. z 2016 r. Nr 119, poz. 1), obejmujących pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe, przynależność do związków zawodowych oraz przetwarzania danych genetycznych, danych biometrycznych w celu jednoznacznego zidentyfikowania osoby fizycznej lub danych dotyczących zdrowia, seksualności lub orientacji seksualnej tej osoby.
7. Zachowania niedozwolone obejmują używanie wulgarnych słów, gestów oraz żartów, czynienie uwag, które stanowią, lub mogą być odebrane jako nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej.
8. Niedozwolone jest wykorzystywanie relacji wynikającej z władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
9. Nie jest dozwolone utrwalanie wizerunku dziecka dla celów prywatnych poprzez filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie. Zakaz ten obejmuje także umożliwienia utrwalenia wizerunków małoletnich osobom trzecim. Wyjątkiem jest utrwalanie wizerunku na potrzeby MGOPS, w przypadku stwierdzenia pobicia dziecka, samookaleczenia, wyraźnych śladów przemocy fizycznej.
10. Nie jest dozwolone proponowanie dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używanie ich w obecności małoletnich.
11. Nie jest dozwolone nawiązywanie z małoletnim jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych, lub mogących zostać uznane za posiadające takie właściwości. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie małoletnim treści erotycznych i pornograficznych.
12. Nie jest dozwolone nawiązywanie kontaktów z małoletnimi poprzez przyjmowanie bądź wysyłanie zaproszeń w mediach społecznościowych.
13. Nie jest dozwolone utrzymywanie kontaktów towarzyskich z małoletnimi za pośrednictwem szeroko rozumianych sieci komputerowych i zewnętrznych aplikacji. Dopuszczalną formą komunikacji z małoletnimi i ich rodzicami lub opiekunami są kanały służbowe (służbowy e-mail, telefon służbowy). Z kanałów tych nie należy korzystać poza godzinami pracy.
II. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, a także składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego i zawiadamiania sądu opiekuńczego
1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego pracownik/zleceniobiorca MGOPS ma obowiązek niezwłocznego poinformowania koordynatora do spraw Standarów Ochrony Małoletnich o tym fakcie w formie ustnej, a także formie pisemnej, poprzez przedłożenie stosownej notatki służbowej.
2. Przekazanie informacji, o której mowa w pkt 1. powinno nastąpić jeszcze w tym samym dniu, w którym pracownik/zleceniobiorca powziął podejrzenie lub informację o sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub o krzywdzeniu małoletniego. Jeżeli powzięcie informacji o krzywdzeniu nastąpiłoby po godzinach pracy Ośrodka, pracownik powiadamia Policję o tej sytuacji.
3. Po przekazaniu informacji, do koordynatora, koordynator wraz z pracownikiem z Zespołu ( pracownik socjalny z danego rejonu/asystent rodziny) do spraw Standardów Ochrony Małoletnich udaje się pod wskazany adres w celu rozpoznania sytuacji małoletniego, którego dotyczy zgłoszenie.
4. W trakcie rozpoznania sytuacji małoletniego pracownik socjalny powinien w pierwszej kolejności ustalić czy zachodzą przesłanki uzasadniające wszczęcie procedury odebrania dziecka na podstawie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a następnie ustalić jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego.
5. Jeżeli w wyniku ustaleń, o których mowa w pkt 4. zostanie ustalone, że zasadnym jest skierowanie do sądu rodzinnego wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c. lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, koordynator niezwłocznie kieruje taki wniosek do właściwych organów. Załącznik nr 1 i nr 2.
6. Obowiązki określone w pkt 1. do pkt 5. nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”.
III. Procedura wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”
1. Obowiązek wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” i wypełnienia formularza Niebieska Karta A spoczywa na wszystkich pracownikach socjalnych i asystentach rodziny zatrudnionych w MGOPS.
2. W przypadku powzięcia podejrzenia lub uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego, które może wyczerpywać znamiona przemocy domowej w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, pracownicy MGOPS, o których mowa w pkt 1. mają obowiązek wypełnić formularz Niebieskiej Karty A niezwłocznie po powzięciu informacji o zaistnieniu ku temu przesłanek.
3. Wypełniając formularz Niebieskiej Karty A pracownik MGOPS stosuje zasady wynikające z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz z rozporządzenia wykonawczego, w tym przekazuje opiekunowi osoby małoletniej lub pełnoletniej osobie wskazanej przez małoletniego doznającego przemocy domowej formularz Niebieskiej Kary B.
4. Po wypełnieniu formularza Niebieska Karta A pracownik wszczynający procedurę Niebieskie Karty ma obowiązek przekazać ten formularz do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego lub innego jego członka w terminie pięciu dni roboczych. Za dni robocze przyjmuje się dni pracy MGOPS-u.
IV. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów
1. Niniejsze standardy podlegają co dwa lata weryfikacji pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności.
2. Weryfikacja, o której mowa w pkt 1. dokonywana jest przez dyrektora MGOPS lub osobę przez niego wyznaczoną.
3. Jeśli weryfikacja, o której mowa w pkt 2. wykaże niespełnianie przez standardy ochrony małoletnich wymagań określonych w przepisach tj. ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1304 ze zm.), ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.) oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1138 ze zm.), w części określonej w Rozdziale XXV „Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności” lub też standardy z innych przyczyn okazały się nieaktualne, lub nieodpowiadające potrzebom ochrony małoletnich, dokonywana jest aktualizacja standardów.
V. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie pracowników MGOPS do stosowania standardów, zasady przygotowania tych pracowników do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.
1. Osobę odpowiedzialną za przygotowanie pracowników/zleceniobiorców MGOPS do stosowania standardów wyznacza dyrektor MGOPS. Wzór upoważnienia został określony w załączniku Nr 3 do niniejszej procedury.
2. Dyrektor MGOPS może zlecić zadanie, o którym mowa w pkt 1. podmiotowi zewnętrznemu, dającemu rękojmię należytego wykonania przedmiotowych zadań, posiadającemu stosowne kompetencje i doświadczenie.
3. Każdy z pracowników/zleceniobiorców MGOPS składa oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w MGOPS. Wzór oświadczenia został określony w załączniku Nr 4 do niniejszej procedury.
VI. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
1.Niniejsze standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej MGOPS-u oraz wywieszone są w widocznym miejscu w siedzibie MGOPS w wersji zupełnej oraz skróconej. Wersja skrócona zawiera informacje istotne dla małoletnich. Załącznik Nr 5.
2.Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej w pkt 1, pracownik/zleceniobiorca MGOPS-u realizujący usługi względem małoletniego przekazuje wersję zupełną niniejszych standardów rodzicom, opiekunom prawnym lub opiekunom faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają na piśmie otrzymanie przedmiotowych standardów.
VII. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia.
1. Za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenie mu wsparcia odpowiedzialny jest koordynator ds Standardów Ochrony Małoletnich w MGOPS.
2. Koordynator przyjmuje zgłoszenia o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i organizuje pomoc oraz wsparcie dla takiego małoletniego.
3. Powołuje się Zespół do Spraw Standardów Ochrony Małoletnich w skład, którego wchodzą:
- Koordynator: 1
- Z-ca koordynatora: 1
- Pracownicy socjalni z rejonu: 4
- Asystent rodziny: 1
VIII. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
1. Tworzy się wewnętrzny rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego. Załącznik Nr 6 Rejestr zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.
2. Rejestr, o którym mowa w pkt 1. przechowywany jest w siedzibie MGOPS-u.
3. Dyrektor MGOPS-u wyznacza osobę odpowiedzialną za prowadzenie i uzupełnianie rejestru, o którym mowa w pkt 1.
IX. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
1. W przypadku ujawnienia krzywdzenia małoletniego osoby odpowiedzialne przygotowują plan wsparcia małoletniego.
2. Za przygotowanie i realizację planu wsparcia odpowiedzialny jest:
- pracownik socjalny z danego rejonuoraz zespół specjalistów pracujących w rodzinie ( asystent rodziny, praca socjalna) - jeśli małoletni jest już w zainteresowaniu Ośrodka.
– pracownik socjalny z danego rejonu realizujący swoje zadania w stosunku do rodziny, w której wystąpił przypadek krzywdzenia małoletniego - w przypadku nowego środowiska.
3. Jeżeli równolegle prowadzona jest procedura „Niebieskie Karty”, w której małoletni uznany jest za osobę doznającą przemocy, plan wsparcia małoletniego prowadzony jest przez pracownika socjalnego będącego członkiem grupy diagnostyczno -pomocowej w ramach procedury NK.
4. W miarę możliwości plan wsparcia konsultowany jest z psychologiem, psychoterapeutą, psychiatrą a jeżeli jest taka możliwość, psycholog uczestniczy także w jego realizacji.
